بتن و انواع فونداسیون
بتن
در واقع بتن یک ترکیب است که از تشکیل مواد های خشک و تر و با افزودنی های تعریف شده در ساخت بتن، به وجود می‌آید.
که در این میان طرح اختلاط نسبت به شرایط کار با ترکیب درصدی از مواد اولیه تعریف می شود و با در نظر گرفتن متریال های اصلی مانند شن، ماسه، سیمان و آب ماهیت خود را پیدا می کند.
برای تولید بتن با در نظر گرفتن سایز و اندازه مصرف هر کدام از اجزای تشکیل دهنده موجب می شود وزن مخصوص بتن نیز تغییر کند که بسته به محل استفاده مقدار آن تعیین می شود.
علاوه بر وزن مخصوص میزان مقاومت مورد نیاز بتن نیز در طرح اختلاط مهم است. در اینجا به جزئیات محیط مصرف، عیار و مقاومت بتن اشاره می گردد.
تعریف مقاومت و عیار بتن در مقاله بتن و انواع فونداسیون
در مورد مقاومت بتن مسائل زیادی دخیل هستند. میزان سیمان مصرفی از جمله عوامل مهم در تعیین مقاومت بتن می باشد. اما این بدان معنی نیست که عوامل دیگر تاثیر کمی دارند. در ساخت بتن برای
دستیابی به مقاومت بهتر بایستی تمامی عوامل حتی کوچکترین موضوع را در نظر بگیریم.
نوع شن و ماسه(رودخانه ای یا شکسته)، مقدار سیمان مصرفی ، نسبت آب به سیمان، میزان درشت دانه و ریز دانه، میزان خاک موجود در شن و ماسه، نوع آب مصرفی، نحوه اختلاط بتن، نحوه بتن ریزی، چگونگی عمل آوری و غیره که این ها مواردی هستند که کوچکترین غفلت در اجرای صحیح هرکدام می تواند به مقدار قابل توجهی از مقاومت بتن بکاهد.
بنابر این مقاومت در بتن محدود به مورد خاص نسیت و تمامی عوامل را باید مد نظر قرار داد. منظور از عیار بتن، نسبت وزنی مصرف سیمان در یک متر مکعب بتن است. در واقع اگر برای
ساخت یک متر مکعب بتن از 300 کیلوگرم سیمان استفاده شود به آن، بتن با عیار 300 می گویند.
توجه شود که منظور از مقدار سیمان مصرفی وزن آن است در حالیکه این مقدار سیمان در یک واحد متر مکعب بتن استفاده می شود.
بتن مگر
مصرف بتن و انواع فونداسیون مگر در پروژه های ساختمانی صرفاً به خاطر تمیزکاری و جلوگیری از هوازدگی خاک بستر اجرایی آرماتور بندی می‌باشد.
و به خاطر عدم تاثیر در مقاومت پروژه یا ساختمان استفاده از عیار و مقاومت بالا در این نوع بتن منجر به تحمیل هزینه اضافی می‌شود و در این میان عیار در نظر گرفته شده در این قسمت۱۵۰ کافی است.
بتن فنداسیون
در اجرای عملیات فنداسیون، از بتن برای پوشش سطح میلگرد ها و همچنین تامین مقاومت لازم در برابر نیروی فشاری وارد بر بستر استفاده می شود.
بتن ریزی بعد از انجام آرماتور بندی در محل مشخص شده، به ابعاد و مشخصاتی که توسط نقشه تعیین می شود توسط مهندسین ناظر و مجری ساختمان به طور کاملا اصولی، اجرا می شود.
بتن اجزای سازه ای
در بتن اجزای سازه ای نظیر ستون ها، تیرها، سقف، تراس، دیواره مخازن، عرشه های پل و … به مانند بتن فونداسیون دارای اهمیت بالایی است.
به طوری که کوچکترین کوتاهی ها در نحوه ساخت، بتن ریزی و نگهداری آن می تواند با کاهش شدید مقاومت صدماتی را به سازه وارد کند که علاوه بر تحمیل خسارت های مالی فراوان، جان ساکنین و افراد را به خطر اندازد.
نحوه اجرای فونداسیون با بتن مسلح: فونداسیون ها به سه صورت اجرا می شوند که عبارتند از:
- پی منفرد
- پی نواری
- پی گسترده
پی منفرد در بتن و انواع فونداسیون:
در این نوع فونداسیون، فقط محل های زیر ستون ها به صورت شبکه بندی آرماتور در دو سطح پایین و بالای فونداسیون اجرا می شوند.
هرکدام از این سطح ها یک شبکه آرماتور در دوجهت X,Y است که در شبکه پایین از اسپیسرهای نگهدارنده میلگرد به عنوان کاور بین میلگرد و بستر استفاده می شود.
در این نوع فونداسیون پی های منفرد قبل از بتن ریزی، توسط کلاف هایی که از میلگرد یا پروفیل های ساختمانی تهیه می شوند به یکدیگر متصل می گردند.
پی نواری
در پی های نواری کلاف هایی در طول و عرض پروژه که ابعاد و سایز میلگردهای آن توسط مهندس طراح محاسبه می شود اجرا می شود. در طول کلاف از میلگردهای طولی که توسط
خاموت ها(میلگردهای عرضی)، دور پیچ و احاطه می شوند استفاده می شود.
حداقل و حداکثر فاصله میلگردهای طولی و عرضی نسبت به هم علاوه بر ضوابط و مقدار مورد نیاز در طراحی سازه نباید از مقدار تعیین شده در آیین نامه بتن ایران تجاوز نماید.
پی های نواری که در جهت X,Y اجرا می شوند، معمولا در محل ستون ها باهم تلاقی دارند که در این نواحی معمولا میلگردهای عرضی به خاطر مشکلات اجرایی فقط در یک جهت اجرا می گردند. بعد از این مرحله جایگذاری ریشه های ستون ها یا بولت های بیس پلیت ها انجام می پذیرد.
در انتها بعد از عملیات قالب بندی و تایید نهایی مهندسین مجری و ناظر عملیات بتن ریزی شروع می شود. فاصله بین این کلاف ها بعد از اجرای فونداسیون توسط مصالحی که مجاز است پر می شوند.
کاور بین میلگردها و سطوح خارجی بتن بر اساس محل و منطقه ای که سازه اجرا می شود توسط آیین نامه تعیین می شود.
پی گسترده در بتن و انواع فونداسیون
معمولا در سازه هایی که خاک بستر آن ها ضعیف است یا سازه های حجیم نظیر برج ها، مخازن آب و … اجرا می شود از این نوع پی ها برای فونداسیون سازه استفاده می شود. در این فونداسیون ها از کلاف ها طولی و عرضی استفاده نمی شود و فضای خالی بین آن ها وجود ندارد.
به این صورت که در پی های گسترده، دو شبکه میلگرد در دو سطح تحتانی و فوقانی فونداسیون که در دو جهت عمود برهم به هم بافته می شوند اجرا می شود. ابعاد بتن و انواع فونداسیون طبق نقشه طراحی اجرا می شود.
کاور مورد نیاز بین بستر و بتن از طریق آیین نامه تعیین می شود. شبکه فوقانی بر روی خرک هایی که بر شبکه پایینی سوار است اجرا می شود.
نکته ای که در خصوص اجرای این فونداسیون ها باید مد نظر داشت این است که دقت شود. حتما از کاورهای با دوام نظیر اسپیسرهای هاردفیکس و یا لقمه های بتنی مقاوم که کاملا در آب عمل آوری شدند استفاده شود.
چون پی های گسترده نسبت به پی های نواری دارای حجم آرماتور بالایی که وزن بیشتری را به کاورهای تحتانی وارد می کنند.
علاوه بر آن وزن شبکه میلگرد قسمت بالایی فونداسیون هم از طریق خرک ها به شبکه پایین و در نهایت به کاورها وارد می شود.
حتما دقت شود خرک ها بر روی شبکه پایین سوار شوند زیرا در صورتیکه خرک ها بر روی بتن مگر یا زمین قرار گیرند. به مرور زمان پوسیدگی از آن ناحیه توسط میلگرد خرک ها به داخل فونداسیون نفوذ کرده و صدمات جبران ناپذیری را به سازه وارد می کند.
