استفاده از لباس کار- انواع، دلایل، ایمنی.
در بین لباس هایی که برای پوشش بدن در برابر شرایط محیطی و جوی (سرما و گرما) شرایط آسیب زای محیط های زندگی و کار انتخاب می شود، لباسی نیز با عنوان “لباس کار” دسته بندی می شود. لباسی که ماهیت کاملا متفاوتی با سایر البسه دارد. در ابتدا تنها هدف تولید آن، جلوگیری از آسیب بدن در برابر خطرات، حین انجام فعالیت بود. ولی به مرور زمان، فاکتورهای مهم و موثر دیگری به آن اضافه شدند.
برای دریافت این فاکتور ها و جنبه‌های دیگر لباس کار در ثبت این مقاله با ما همراه باشید.
چه معیاری برای انتخاب و استفاده از لباس کار وجود دارد؟
آنچه شما برای تهیه یک لباس کار نیاز دارید، شغل شماست. شغل شما تعیین کننده ی نوع لباس کاری است که باید تهیه کنید. مهندس، معلم، تکنسین، برق کار، کار در پالایشگاه ها و مواد نفتی، کار با محلول‌های شیمیایی، آتشنشانی ها، پلیس و …
با دیدن هر کلمه از جمله قبلی، ذهن شما نوع استایلی از آن شغل را در پیش فرض ذهن ناخودآگاه خود دارد، که بلافاصله به ذهنتان خطور می کند.
بنابراین، دانستن مولفه های مهم لباس نسبت به شغل مورد نظر در تهیه لباس نقش بسزایی دارد. همانطور که می دانیم هر شغلی بسته به نوع فعالیتی که در آن رخ می دهد تابع جنس، رنگ، اندازه، مدل و متد های مختص خود می باشد.
علاوه بر موارد بالا، از معیارهای اساسی در انتخاب لباس کار به کیفیت پارچه و نوع دوخت آن نیز باید توجه ویژه ای نمود.
در پاراگراف های زیر به جزئیات این موارد بیشتر میپردازیم…
همانطور که در بالا آمد لباس کار‌ها در انواع مختلفی طراحی و تولید می شوند.
از مدل‌های مختلف آن می توانیم به دسته های زیر اشاره کنیم:
- تیشرت- شلواری
- کاپشن- شلواری
- سرهم
- اورکت
- پانچو ها
استفاده از لباس کار تیشرت – شلواری
با توجه به دمای محیط کار یا دمای جوی هوای منطقه از انواع تیشرت ها به عنوان لباس کار می توانیم استفاده کنیم.
این تیشرت ها در انواع مختلفی تولید می‌شوند:
- 70 به 30
- 30 به 70
- 50 به 50
- 60 به 40
- 40 به 60
شاید با دیدن این اعداد و نسبت بین آنها کمی جا بخورید. این اعداد برای چیست؟
در تولید پارچه های مخصوص برای لباس کار، درصدهای متفاوتی را برای پنبه، کتان، نخ پنبه، ویسکوز، پلی استر و غیره در نظر می گیرند. هر عدد در تک تک این نسبت‌ها مربوط به یکی از این متریال ها است. مثلاً در پارچه ۷۰ به ۳۰ منظور استفاده از ۷۰ درصد پنبه و ۳۰ درصد پلی استر می باشد. باز تکرار این سخن جایز است که نوع فعالیت و شدت آن است که نسبت مشخصی را برای استفاده از لباس کار می‌طلبد.
این تیشرت ها معمولاً به فرم پلوشرت و یقه دار هستند. دارای سه دکمه می باشند. آستین های کوتاه و سر آستین کشی دارند. تا در هنگام کار دست و پاگیر نباشد و جایی گیر نکند. رنگ بندی کامل این تیشرت ها به صاحبان مشاغل این اجازه را می‌دهد که در انتخاب رنگ و یونیفرم سازمانی خود انتخاب های بیشتری را داشته باشند.
شلوارها نیز معمولاً به فرم راسته با کمری ترکیبی از کش در قسمت پشتی و کمر با دکمه در قسمت جلوی هستند. روی کفش ایمنی می‌افتند و از ساق پا محافظت می کنند.
استفاده از لباس کار کاپشن – شلواری
کاپشن – شلواری در اصطلاح ، لباس دو تکه گفته می‌شود که هم بالاتنه و هم شلوار آن از یک جنس می باشد. بدلیل اینکه بالاتنه با فرم گشاد و راحت و دکمه دار یا زیپ دار به همراه چند جیب دوخته می شود در اصطلاح به آن کاپشن شلواری گفته می‌شود. این لباس دو تکه معمولا ترکیبی از جنس کتان با ویسکوز یا پلی استر می باشد. پایین کاپشن اکثرا کش دوزی دارد تا کاملا کیپ تن کاربر شود. در شلوار و کاپشن چندین جیب وجود دارد تا برای همراه داشتن ابزار و وسایل از آن استفاده کرد. جنس پارچه ها حتی الامکان ضد آب است. کاپشن ها یقه دار هستند تا از بروز خطرات احتمالی به گردن کاربران جلوگیری کنند.
لباس کار سرهمی چیست؟ انواع لباس کار سرهمی ها
سرهمی ها به لباس‌های یکسره گفته می‌شود که خودشان به سه دسته تقسیم می شوند.
- دوبنده دار: که زیر آن از تیشرت و پیراهن استفاده می شود.
- سرهمی کامل : که به فرم کاپشن شلوار یکسره دوخت می شود.
- کامل با کلاه مخصوص :که به مانند لباس فضانوردان می باشد.
جنس این سرهم ها یا از کتان است و یا از انواع پلی استر و یا ترکیبی از هر دوی این متریال ها. همچنین از جنس ویسکوز نیز می تواند باشد.
مزایای استفاده از لباس کار چیست؟
- نظم بصری
بعد از اینکه مقرر شد تا به جهت حفاظت و ایمنی فردی، کارکنان در پروژه های شغلی متفاوت، دارای لباس کار ویژه خود باشند. کاربران هریک برای خود لباسی تهیه کردند که نتیجتا کارفرمایان با گسیختگی بصری موجود در محیط کاری مواجه شدند؛ که به نوعی نظم بصری حاکم را، بر هم میزد. از این رو کارفرمایان، لباس کار واحد را با رنگ سازمانی خود، برای پرسنلشان تهیه کردند.
- ایجاد وحدت با استفاده از لباس کار
با توجه به انتخاب گزینه بالا فاکتور دیگری خود به خود به وقوع می پیوندد و آن ایجاد حس وحدت و همدلی در سازمان ارگان، شرکت و اداره مربوطه می باشد.
- پرستیژ کاری
توجه به نکات ریز و جزئیات در مشاغل مختلف سبب ایجاد یک نوع پرستیژ کاری و لول بالا برای آن برند می شود.
- آسیب
مهمترین مسئله موجود در مورد لباس کار جلوگیری از آسیب به بدن انسان است. این لباس است که بدن را در سرما و گرما – شرایط های سخت کاری ، کار با مواد و متریال های سبک و سنگین و خطرآفرین محافظت می کند.
- خبر دهنده
با مشاهده برخی از لباس ها خبر از یک شغل خاص بدست می آید. برای مثال: شما با دیدن لباس یک افسر نیروی انتظامی بلافاصله متوجه می شوید که این لباس مربوط به چه ارگانی است و خبر از حفاظت و امنیت جامعه دارد.
یا برای مثال دیگر لباس آتشنشانی – پاکبان ها و از این قبیل.
- هشدار دهنده
در برخی از لباس ها از متریال هایی مثل نوارهای نئونی استفاده می شود. که حاوی علائم هشدار دهنده هستند.
نوار دوزی های لباس آتشنشان ها – پاکبان ها از این قبیل است.
این علائم با وجود رنگ و متریال موجود در خود در مکان های تاریک و هنگام شب خبر از وجود کارکنان در آن مکان می دهند و بعنوان بازدارنده از خطر عمل می کنند.
چرا یک لباس کار باید انواع مختلفی داشته باشد؟
با مراجعه به یک فروشگاه مجهز به ایمنی فروشی با انواع لباس کار مواجه می شوید. مثل لباس کارهای جین، نئونی، شمعی، پانچو، اورکت، لباس برق، لباس های ضد حریق، لباس عایق های محلول های شیمیایی و غیره .
این لباس ها با توجه به ماهیت و نوع کار تهیه و دوخته می شوند. که هر کدام شامل جزئیات و مشخصه های فنی ویژه هستند. برای مثال در لباس کار عایق برق حتماً از زیپ و دکمه های کروم استفاده می شود. تا ضد جریان برق باشد. و آسیبی به کاربر وارد نکند. همین طور نوع پارچه و تنظیمات دیگر نیز روی قیمت این نوع لباس تفاوت ایجاد می کند.
آیا استانداردهایی برای دوخت و استفاده از لباس کار وجود دارد؟
زمانی که با یک موضوع کاملا فنی سر و کار داریم، استانداردهای نیز وجود خواهد داشت.
در مورد استفاده از لباس کار این استانداردها را بررسی میکنیم.
- جنس :مربوط به لباس شامل مواردی است که از نظر کیفیت و دوام در کار و آسیب‌پذیری باید در رده متوسط به بالایی از نظر اقتصادی باشد. تا کارفرمایان بتوانند به راحتی آن را تهیه و در اختیار کارکنان بگذارند.
- اندازه: معمولاً یک سایز بزرگتر از سایز فیت بدن انتخاب می شود تا اجازه فعالیت مستمر و طولانی مدت روزانه را به کاربر بدهد.
- گراماژ لباس: بسته به نوع کار حتماً باید متعادل باشد تا حس سنگینی و دست و پا گیری را به کاربر ندهد.
- مدل لباس: طراحی مدل لباس بسته به نوع فعالیت- شرایط جوی محیط می باشد که نسبت به هر شغلی به طور جداگانه تعریف می شود.
- رنگ لباس: معمولا برای محیط های کاری از رنگ های تیره استفاده می شود. تا کثیفی محیط را زیاد عیان نکند. ولی در کل بسته به رنگ سازمانی برند مربوطه نیز قابل تغییر و یا انتخاب است.
- یقه : معمولاً لباس کار ها یقه دار هستند. تا از آسیب به گردن جلوگیری کنند.
- زیپ- دکمه و سایر اکسسوری های لباس: با توجه به اینکه بدن کاربران را قرار است از چه چیزی محافظت کنیم، این آکسسوارها نیز بر اساس این معیار قابل تغییر هستند.
- درزبندی : در مشاغل با فعالیت های زیاد درزبندی از جایگاه ویژه ای برخورداراست. دوام درزبندی در هنگام فعالیت شاخص بسیار مهمی است برای انتخاب آن لباس.
- نوع دوخت: تک سوزنه دو سوزنه و یا سه سوزنه :نوع دوخت لباس در درز بندی و کیفیت استفاده از لباس کار، نقش موثری دارد. دوخت های تک سوزنه، دو و یا سه سوزنه در محل اتصال پارچه ها از جمله مواردی است که کارفرمایان دقت نظر ویژه‌ای به آن دارند. تا مبادا باز شدن درزی به هنگام کار مخصوصاً در مشاغل سخت آسیبی به کارکنان برساند.
