چرا دسته بیل ترک میخورد؟ دلایل و راه حل ها: موردی که ممکن است برای هر شخصی چه افراد مبتدی و چه افراد با تجربه پیش بیاید.

چند بار تا به حال وسط کار ناگهان دسته بیل ترک خورده یا حتی شکسته؟ این اتفاق معمولاً بی‌ دلیل نیست اما آیا دلایل آن را می‌دانید؟ همه به این علت دسته های چوبی را انتخاب می‌کنند که می‌توانند سال‌ها زیر دست آدم‌ کار کنند. بدون اینکه خراب شوند و آسیب ببینند. اما ترک خوردگی دسته بیل بیشتر از هر چیزی مربوط به ساختار طبیعی چوب، نحوه استفاده و شیوه نگهداری آن  بر می‌گردد. اگر به دنبال خرید دسته بیل مقاوم و ضد ترک هستید، مدل های تولیدی ثقال مارکت را ببینید.

در ادامه قصد داریم دلایل این اتفاق و راهکارهای موثر برای جلوگیری از ان را بررسی کنیم. 

چرا دسته بیل ترک میخورد؟ 

دلایل ترک خوردن دسته بیل

• رطوبت و تغییر دما 

بیشتر واکنشی که چوب نشان می‌دهد هنگام تغییر دما و تماس با رطوبت است. با این تغییرهای مداوم و متوالی انقباض و انبساط در آن به وجود می‌آید. با همین تکرار واکنش، روی دسته ترک‌های ریز و سطحی ظاهر می‌شوند. اگر آنها را نادیده بگیرید، آرام ‌آرام  عمیق تر گردیده و منجر به شکست کامل می‌شوند.

• استفاده نادرست

جنس چوب هم نقش مهمی در میزان آسیب دیدگی دسته دارد. همه‌ی چوب‌ها برای فشار و ضربه مناسب نیستند و کاربردهای دیگری دارند. دسته‌هایی که از چوب نرم مثل سپیدار یا بید تولید می‌شوند اول کار سبک و خوش ‌دست به نظر می‌رسند. اما چون ضعیف هستند در کارهای سنگین به ‌سرعت تاب بر می‌دارند یا ترک می‌خورند. در حالی‌ که چوب‌هایی مثل راش و بریوزا، به خاطر تراکم ساختار و مقاومت بالا سال‌ها دوام می‌آورند.

یکی دیگر از علت های ترک خوردن دسته بیل استفاده نادرست از آن است. خیلی وقت‌ها کارگرها برای اینکه در زمان صرفه ‌جویی کنند یا وقتی ابزار در دسترس ندارند، از دسته به اشتباه استفاده می‌کنند. یعنی به‌ جای دیلم آن را برای بلند کردن یا جا به ‌جایی اجسام سنگین به کار می‌برند. این فشار غیر طبیعی باعث می‌شود چوب تحت تنش قرار بگیرد و به مرور ترک‌های ریزی در آن ایجاد شود.

• نحوه نگهداری

وقتی بعد از اتمام کار خود دسته را زیر آفتاب در محیط گرم یا در فضای باز که اتفاقا مرطوب هم است رها می‌کنید، خیلی سریعتر آسیب می‌بیند. بیشتر وقت ها کارگران ساختمانی هم سر ظهر هنگام استراحت یا غذا خوردن دسته‌ها را همان طور در جایی که خورشید مستقیم می‌تابد می‌گذارند. یا بعضی اوقات افراد این دسته‌ها را در انباری مرطوب قرار می‌دهند. این موارد باعث می‌شود که در مدت کوتاهی روی دسته‌ها ترک به وجود بیاید.

راه حل ها

در ادامه مقاله چرا دسته بیل ترک میخورد؟ به یکی از عوامل مهم آن یعنی رطوبت می‌رسیم. بعد از هر بار کار دسته بیل را تمیز و خشک کنید. مخصوصا وقتی در جایی استفاده کردید که روی آن ذرات خاک، سیمان و… چسبیده است. حتما آن را در جایی بگذارید که کاملا خشک و در سایه باشد. گذاشتن دسته بیل در محیط نم‌ دار یا تکیه دادن آن به دیوار خیس، رها کردن روی زمین باعث جذب رطوبت می‌شود. بهترین جای نگهداری آن در محیط بسته‌ای که مطمئن هستید رطوبتی وجود ندارد است. در مناطق پر بارش مثل استان گیلان دسته بیل ها خیلی زودتر ترک می‌خورند. در این نواحی حتما باید دقت کنید که آن را در کجا رها می‌کنید یا در کجا نگه می‌دارید.

چه در زمان تولید و چه در زمان خرید دسته‌ای انتخاب کنید که در مقابل ترک خوردگی دوام بیاورد. ما اوایل شروع کارمان بیشتر از ده نوع چوب را تست کردیم تا در نهایت بهترین و مقاوم ترین را انتخاب کنیم. 

قبل از شروع کار در زمین‌های سخت حتماً وضعیت دسته را بررسی کنید. اگر روی آن ترک وجود دارد باید به فکر تعویض باشید. همچنین حین کار از حرکات کنترل ‌شده و فشار تدریجی استفاده کنید. تا از شوک ناگهانی به چوب جلوگیری شود. اصلاً فشار بیش از ظرفیتی به آن وارد نکنید تا طول عمر بیشتری داشته باشد. 

روغن کاری

روغن کاری و پوشش سطح آن با رنگ دوامش بیشتر می‌کند. در این شرایط اگر احیانا در جای نامناسبی قرار گرفت میزان آسیبی که وارد می‌شود خیلی کمتر است. با افزودن این لایه از نفوذ رطوبت هم جلوگیری می‌شود. البته به مرور در استفاده مکرر نیاز به روغن کاری دوباره دارد.

برای آموزش های بیشتر در مورد تعمیر یا ترمیم دسته بیل، مقاله مربوط به آموزش روش های ترمیم دسته بیل یا تعمیر دسته بیل خم را مشاهده کنید.