محاسن و معایب چوب
تعریف چوب
چوب مادهای است که از ساقهی گیاهان خوبی به دست میآید و از نظر گیاهشناسی، گیاه چوبی، گیاهی است که:
الف: جزء گیاهان آوندی باشد.
ب: جزء گیاهان چندساله باشد.
ج: در آنها یک تندی دایمی دیده شود. د: ساقهی آنها واحد ساختمان ثانویه باشد. در ادامه به ویژگی ها و محاسن و معایب چوب می پردازیم.
ویژگیهای چوب
محاسن چوب
- علی رغم افزایش کاملاً محسوس استفاده از چوب در جهان، هنوز هم این ماده به فراوانی و حتی در بسیاری موارد به طور رایگان در اختیار بشر قرار دارد. و تهیهی آن به مراتب از تهیهی سایر مصالح آسانتر و به همین نسبت ارزانتر است. و محاسن و معایب چوببسیار زیاد است.
- مقاومت چوب از نظر فیزیکی، تقریباً معادل و مساوی سایر مصالح مشابه است. و ماده یی است سبک که به آسانی شکل میپذیرد و اتصال آن به وسیله ی فاق و زبانه بسیار آسان است.
- چوب به خاطر ساختمان متخلخلی که دارد، پیچ و میخ به آسانی در آن فرو میرود و به واسطهی همین تخلخل، اتصال آن نیز به آسانی انجام میشود.
- چوب با وجود سبکی وزنش، مقاومت بسیار زیادی دارد. که این نیز خود جزوه یکی از مهم ترین محاسن و معایب چوب است.
- قابلیت هدایت حرارت و نیروی الکتریسیته در چوب بسیار ضعیف و در واقع ناچیز است. به همین دلیل از چوب برای تهیهی دسته بیل، دسته تی و سایر ابزارآلات چوبی استفاده میشود.
- چوب از نظر خاصیت اکوستیک در درجهی بسیار بالایی قرار دارد و از آنجا که قابلیت هدایت صوت را ندارد، در معماری جای شایسته ای دارد. و در اکثر ساختمانهای بزرگ، استودیوهای رادیو تلویزیون، تالارهای سخنرانی، آمفی تئاتر، سالنهای سینما و حتی منازل مسکونی از آن به عنوان صداگیر استفاده میشود.
در ادامه به محاسن و معایب چوب بیشتر چوب میپردازیم پس با ثقال مارکت همراه باشید.
- انبساط چوب در برابر تغییرات حرارتی بسیار کم است و قطعات مختلف یک وسیلهی چوبی در اثر افزایش میزان حرارت به هیچ وجه تغییر شکل نمیدهد یا از هم باز نمیشود
- مقاومت چوب در برابر اسیدها، قلیاییها و سایر مواد شیمیایی بیش از بقیهی مواد است. لذا برای ساختن چلیکهای نگهداری و حمل و نقل رنگ، دارو، اسید و… مورد استفاده قرار میگیرد. که این هم یکی از محاسن خوب چوب است.
- میزان تحمل چوب در برابر ضربه بسیار زیاد است و به همین جهت در میان بیش از صدها نوع مصالح دیگر، چوب بهترین ماده برای تراورسهای راه آهن، زیر سری ماشین آلات ضربه یی شناخته شده است.
- وسایل چوبی به آسانی از یکدیگر قابل جداشدن است و همین مسأله باعث میشود تا امکان استفاده مجدد از مصالح و وسایل چوبی اسقاط وجود داشته باشد. افزون بر این، رفع معایب سطحی چوب، نظیر گرهها، پوسیدگی سطحی، سوراخها و کامها به آسانی با بتونه کاری و رنگآمیزی امکانپذیر است.
- برخی از انواع چوب مانند چوب گردو، ماهاگونی، زیرانا، کیکم، زیتون، شمشاد، سنجد، تیک، افرای چشم پرنده و… دارای نقوش چشم نواز و زیبایی هستند. که در تزیینات مبلسازی، کابینتسازی فقسهی کتاب، ساخت جعبهی وسایل صوتی و به ویژه محصولات صنایع دستی چوبی کاربرد زیادی دارد.
- چوب، نه یخ میزند نه اکسید میشود و نه مانند بقیهی مصالح در سرما و گرمای زیاد آسیب میبیند.
- چوب ماده یی است تجزیه شدنی که بر اثر تجزیه ی آن مواد مختلفی مانند کاغذ، ابریشم مصنوعی، الکل، گاز چوب و… به دست میآید. و از ضایعات آن، مانند خاک اره و تراشه میتوانید برای ساخت محصولات چوبی جدید نظیر فیبر و نئوپان و… استفاده کنید.
معایب چوب
بعد از خواندن اطلاعاتی در مورد محاسن چوب نوبت معایب چوب می رسد که در ادامه به بررسی آن می پردازیم.
- چوب پس از تغییر شکل، دوباره به شکل اول برنمی گردد. و در مورد اضافه کردن طول، هم سطح کردن زبانهها با سطح کلی چوب، پرکردن کامها و… میبایست از چسب یا قطعات فلزی استفاده شود. در حالی که فلزات را به آسانی میتوان ذوب کرد و دوباره مورد استفاده قرار داد.
- چوب به واسطهی داشتن خلل و فرج فراوان، ماددیی جاذب الرطوبه بوده و نم گیر است و درجه رطوبت آن با عوض شدن شرایط جوی تغییر میکند و این نوسان درجهی رطوبت، موجب افزایش کاهش حجم چوب و در نتیجه ترک خوردن و آفت آن میشود.
- چوب به دلیل برخورداری از قابلیت اشتغال به شدت آسیبپذیر است. افزون بر این، بعد از آتش گرفتن نیز گازهای قابل اشتعالی تولید میکند که باعث گسترش دامنهی آتش سوزی میشود و حتی بعد از برطرف شدن منبع اصلی آتش نیز عمل اشتعال چوب ادامه پیدا میکند. گفتنی است چوب در حرارت ۲۷۵ درجهی سانتیگراد ممکن است خود به خود آتش بگیرد. که این نیز خود جزوه محاسن و معایب چوب می باشد.
- چوب در صورت وجود یا پیدایی برخی شرایط ممکن است مورد حملهی حشرات و قارچهای مختلف قرار گیرد و دچار فساد شود. مشهورترین و رایجترین آفت چوب، موریانه است.
- خواص چوب به ویژه مقاومت آن، نه تنها در گونههای مختلف، بلکه در یک گونه چوب نیز متغیر است و این اختلاف ممکن است از لحاظ خواص مختلف و به ویژه وزن مخصوص و مقاومت باشد و موجب از بین رفتن سریعتر یک قسمت از محصول ساخته، به نسبت قسمتهای دیگر در طول زمان مشخص، شود.
- چوب ماده یی آنیزو تروپ است، یعنی خواص و مقاومت آن به نسبت جهت الیافش بسیار متغیر است.