ایمنی در محیط کار HSE
یکی از مهم ترین مسائلی که در محیط های کاری بایستی بدان توجه گردد ایمنی در محیط کار HSE است. غفلت از این موضوع می‌تواند آسیب‌های جبران ناپذیری را به فرد یا مجموعه وارد نماید.
هرگز نباید این موضوع را فراموش کنیم که خطر همواره در کمین بوده و می‌تواند جان افراد را تهدید نماید توجه به این موضوع به آن معنا نیست که با رعایت موارد ایمنی هرگز اتفاقی مارا تهدید نخواد کرد اما با رعایت این موارد به مقدار قابل توجهی می‌توان این خطرات را کاهش داد و آسیب ها را به حداقل رساند.
مفهوم HSE در لغت
HSE از حرف اول کلمات HEALTH; SAFETY; ENVIRONMENT تشکیل می‌شود. که به معنای بهداشت، ایمنی و محیط زیست است.
HSE در حالت کلی شامل یک سری قوانین و مقرراتی هست که اجرای صحیح آن می تواند افراد، اموال و محیط زیست را در برابر خطرات احتمالی محافظت نماید.
کاربرد HSE در صنعت
کاربرد HSE در صنعت، ارزیابی و بررسی مشخصه استاندارد بهداشت حرفه ای و ایمنی (OHSAS 18001) که جزء الزامات سیستم مدیریت بهداشت کار و ایمنی است، می‌باشد.
چنانچه مشخص است با پیشرفت علم و تکنولوژی در صنعت، مقدار ریسک و نوع خطرات، در محیط های کاری افزایش یافته است. برای اینکه یک مجموعه یا سازمان عملکرد بهتری داشته باشد و بتواند امنیت و سلامتی پرسنل و نیروی مشغول به کار خود را تامین کند، باید تمامی ریسک‌ها و خطرات مربوطه به محیط کار را شناسایی نموده و آنها را کنترل نماید.
شناسایی و کنترل خطرات
وقوع یک حادثه هزینه‌های زیادی دارد که می‌توان به هزینه‌های مشهود ( اقتصادی ) و نامشهود (اجتماعی) اشاره کرد. که هرکدام از این هزینه‌ها، تاثیرات نامطلوبی بر جامعه خواهد گذاشت. در واقع HSE هزینه نیست بلکه یک سرمایه گذاری عظیم اقتصادی و اجتماعی است.
برخی از خطرات محیط کار HSE :
- کار در ارتفاع
- اشیاء و مواد پرتاب شونده
- اجسام و قطعات تیز و برنده
- وسائل نقلیه و تجهیزات (برخورد و تصادفات با افراد، مصالح و تجهیزات)
- وسائل انتقال نیرو(ماشین آلات و تجهیزات با تجهیزات گردنده و متحرک)
- الکتریسیته (استفاده از وسائل نامناسب برقی، زدگی کابل‌ها و سیم‌های برق، به کار بردن فیوزهای نامناسب، کار کردن در حریم خطوط انتقال برق و ….)
- فضای محدود و محصور نظیر کندن چاه و قنات و ….
- سطوح داغ و سرد(فعالیت‌های کاری، ماشین آلات و تجهیزات)
- عدم نظم و انظباط کارگاهی (عدم آراستگی، ضعف در نظم و ترتیب، شلوغی محیط کار، انبار کردن نادرست مصالح و …)
استفاده از ابزارها و لوازم ایمنی نظیر کفش ایمنی، کلاه ایمنی، کمربند ایمنی، محافظ گوش، لباس کار مناسب، ماسک و دستکش مناسب می‌تواند صدمات ناشی از خطرات احتمالی تا حد زیادی کاهش دهد.
الزامات ابزار و لوازم ایمنی
انواع کفش ایمنی
فرد شاغل در محیط‌های کاری بایستی حتما از کفش ایمنی استفاده نماید چرا که احتمال سقوط اجسام سنگین روی پا وجود دارد.
در محیط‌های ذوب فلزات بایستی از کفش‌های نسوز استفاده گردد. به منظور جلوگیری از نفوذ مواد مذاب به داخل کفش ایمنی بایستی لبه کفش کاملا به پا و قوزک پا چسبیده و فاقد سوراخ بند کفش باشد.
کفش‌های مورد استفاده در محیط های با عملیات برقی بایستی نارسانا و فاقد قطعات فلزی بوده و دارای زبانه متصل به دو طرف پا باشد.
-
کلاه ایمنی
کلاه ایمنی بایستی به گونه ای ساخته شود که در برابر حرارت و ضربه دوام و استحکام کافی را داشته و در برابر مواد تیز و برنده مقاوم بوده و برای محیط هایی که الکتریسیته عامل خطر ساز است عایق برق باشد.
استفاده از قطعات فلزی در داخل پوسته کلاه ایمنی مجاز نیست و به محض مشاهده علائم فرسودگی در کلاه ایمنی، کلاه فرد بایستی تعویض گردد.بهترین وزن برای کلاه ایمنی حداکثر 400 گرم است که در صورت اضافه شدن ملحقات نباید از 430 گرم بیشتر شود. لبه جلویی کلاه ایمنی که مورد استفاده قرار می‌گیرد نباید به گونه ای باشد که مانع دید افراد و استفاده از عینک گردد.
-
کمربند ایمنی
یکی از الزامات ایمنی در محیط کار HSE کمربند است کربند ایمنی باید از پارچه با کیفیت تولید شده و نقطه های اتصال مقاومت لازم برای تحمل وزن افراد را داشته باشد. استفاده از کمربندهایی که فقط از قسمت کمر متصل هستند ممنوع است و بایستی از کمربندهایی که هم از قسمت پاها و هم از قسمت شانه فرد را پوشش می‌دهند استفاده گردد.
فنر استفاده شده در محافظ گوش بایستی از جنس استیل بوده و نرمی کافی را جهت چسباندن اسفنجی به اطراف گوش را داشته باشد و نباید بیش از حد سفت باشد.
اسغنجی‌های مورد استفاده بایستی عایق صدا بوده و کیفیت لازم در این خصوص را داشته باشند.
لباس کارهایی که در محیط جوشکاری یا محیط‌هایی با حرارت بالا استفاده می شوند باید ازجنس پنبه بوده و فاقد پلی استر باشند.
در محیط‌هایی که خطر پاشش مواد مذاب می‌باشد استفاده از پارچه نسوز برای لباس کار از ملزومات HSE است.
-
ماسک:
انواع ماسک
ماسک ها نسبت به محیط‌هایی که استفاده می شوند متفاوت هستند. در محیط های صنعتی بیشتر از ماسک های FFP2 یا همان N95 استفاده می شود. اما در محیط هایی که خطر ناشی از گازهای شیمیایی وجود دارد بایستی از ماسک های فیلتر دار (تک فیلتره یا دو فیلتره ) استفاده گردد.
-
دستکش ایمنی
یکی از تجهیزات ایمنی در محیط کار HSE است. که از دست افراد در برابر آسیب های مختلفی مانند حرارت، مواد مذاب، محیط های شیمیایی، ضربه و ساییدگی و …. محفاظت می کند. از انواع دستکش ایمنی می توان به دستکش هوبارت, دستکش هوبارت سیم دوز, دستکش نیتریل زبرای گیلان, دستکش ضد برش استاد کار, دستکش ضد برش ممتاز استاد کار, دستکش کف دوبل, دستکش لاتکس پزشکی, دستکش ارگون, دستکش بنایی نام برد
نسبت به خطرات احتمالی که می تواند دست فرد را تهدید کند از دستکش های مختلفی استفاده می کنند. انواع دستکش ها عبارت اند از دستکش های لاتکس، دستکش نیتریل، جوشکاری،ضد اسید،ضد برش،عایق برق و …که هرکدام از این نوع دستکش ها استانداردهای خاص خود را دارد که لا توجه به همین استانداردها HSE استفاده از هرکدام را در محیط های مناسب همان دستکش الزامی می کند.
